Մի իրի պատմություն ակնոց

Ակնոցները օգնում էին տեսողության խնդիրներ ունեցող մարդկանց վերականգնել տեսնելու և հասարակության լիարժեք անդամ զգալու ուրախությունը: Ակնոցի միջոցով մարդու տեսողության բարելավվման շնորհիվ՝ մարդը կյանքում դառնում է ավելի ակտիվ:
Արժե նշել այն փաստը, որ ակնոցը միաժամանակ հայտնվել է տարբեր վայրերում: Դա տեղի է ունեցել 13-րդ դարի երկրորդ կեսին: Սկզբում ակնոցներ հայտնվեցին Եվրոպայում, ապա ավելի ուշ տարածվեցին արևելքում:

Առաջինը, ով նկատեց ապակու խոշորացնող հատկությունը՝ ապակեգործ էր: Դա տեղի է ունեցել 1280 թվականին: Ապակու մի կտոր ընկավ նչա աչքը, նա վերցրեց և սկսեց զննել այն:Այդ ապակու կտորը (ակնոցի նախատիպը) հուշեց ապակեգործին, որ ապակու օգնությամբ, որը խոշորացնում է առարկաները՝ կարելի է վերականգնել վատ տեսողությունը: այս ամենը ֆիքսված և փաստագրված է:

Ոսպյակների եզրերը անվտանգ դարձնելու համար ստեղծվել են փայտից պատրաստաված շրջանակներ: Իսկ հետո դրանք սկսեցին պատրաստել եղջյուրներից: Դրանք ամրացվում էին բռնակին և ավելի շատ նմանվում մկրատի: Այս ձևը անհարմար էր, բայց դրա շնորհիվ ոսպնյակները կարող էին կանգնել քթի վրա:

Իհարկե ակնոցների առաջացման պատմությունը այսպես չի ավարտվում:

1268-1282 թվականներին ապակու գյուտեր են կատարվել և ստեղծվել են ուռուցիկ ոսպնյակներ:Դրանք կարողանում էին շտկել հեռատեսությունը:Համարվում է, որ դրանք պատրաստվել են Իտալիայում:Դրանց ստեղծողը Ֆլորենտին Սալվինո Դ՝ Ամարտե Պիզան էր:Նույն ժամանակահատվածում առաջին ակնոցները ստեղծվեցին Չինաստանում:Առաջին մոդելները չունեին օգնող հենակներ, նրանք պարզապես «նստեցին» քթի կամրջի վրա:

Միայն 15-րդ դարում, հարուրամյակներ անց, հայտնագործվեցին ակնոցներ կարճատեսների համար փորվածքով ոսպնյակներով:Մի փոքր անց 16րդ դարում  ճոպանները կապվում էին ճարմանդների ժապավենի հետ, որոնք այնուհետև կեռվում էին ականջների ետևում:Ջեյմս Էիսկոգը 1752 թվականին ստեղծեց ակնոցներ, որոնք ունեին կախովի հենարաններ:Նա ստեղծեց առաջին արևային ակնոցները,որոնք հիմնականում լինում էին կանաչ և կապույտ ներկված ոսպնյակներով:

Բենջամին Ֆրանկլինը 1775 թվականին հորինեց երկկողմանի ակնոցներ , որոնք համատեղում են ուռուցիկ և փորվաշքով ոսպնյակները:Դրանք նախատեսված էին ինչպես կարճատես, այնպես էլ հեռատես մարդկանց համար:

Մի իրի պատմություն թարգմանություն

Դավիթ Սողոմոնյանի բլոգ

Պաղպաղակ: Թարգմանություն

Պաղպաղակի ստեղծման պատմությունը սկսվել է մի քանի հազարամյակ առաջ: Այս դեսերտի նախնիների մասին առաջին անգամ հայտնի դարձավ չինական ժամանակագրության վերաբերյալ գրավոր հղումներից, որոնք նկարագրում են, որ Չինաստանում մրգահյութերը սկսեցին սառեցնել նույնիսկ մեր դարաշրջանից առաջ (մոտ 1000 տարի առաջ): 13-րդ դարում այս երկիրը նվաճած մոնղոլները ընդունեցին չինացիների այս համեղ նրբությունը `« ջերմության միջոց », որը հետագայում ճանաչվեց և սիրվեց այլ ժողովուրդների կողմից: Դրանք առանց յուղայնության սառեցված դեսերտներ էին` քաղցր սառուցով սառեցված մրգեր, հյութեր:
Այդ ժամանակ դեսերտների բաղադրատոմսը անհայտ էր, որի հովացման համար օգտագործվում էին ձյուն, սառույց և նույնիսկ նիտրատներ: Բաղադրատոմսը եվրոպական երկրներ բերվել է Մարկո Պոլոյի կողմից 1295 թվականին: Արտադրանքի հետ սելիտրա տեղադրվեց ջրի մեջ, որի մեջ լուծարվում էր աղի խառնուրդը կամ աղով սառույցը: Այնուհետև սկսվեց ձևերի ռոտացիան (ներքին և արտաքին), որի պատճառով տեղի ունեցավ արտադրանքի ավելի ինտենսիվ սառեցում, մինչդեռ խոշոր բյուրեղները չէին ձևավորվում:
1649 թվականին Ֆրանսիայից խոհարարական մասնագետ Ջերար Թիրսենը ստեղծեց պատմության մեջ առաջին վանիլային պաղպաղակը: Դրանից հետո…

View original post ещё 125 слов

Չինաստան

Մայրաքաղաք-Բեյջին

Պետական կարգ-ժողովրդական հանրապետություն։

Չինաստանը աշխարհի հնագույն պետություններից է, որը բազմաթիվ հայտնագործությունների հեղինակն է՝թուղթը,հախճապակի, թեյ, մետաքս և այլն։

Աշխարհագրական դիրքը կարելի է գնահատել երկու տեսանկյունից՝

Առաջին այն չափազանց հեռու է գտնվում Եվրոպական երկրներից, նույնիսկ Ռուսաստանի մայրաքաղակից մեկ շաբաթվա ընթացքում է կարելի հասնել գնացքով։

Երկրորդ ծովային դիրքը շատ նպաստավոր է։

Օգտակար հանածոներից են՝ածուխ, նավթ, երկաթ,ալյումին , մանգան, սնդիկ և մոլիբդեն,պղինձ, ցինկ, կապար, ուրան։

Երկրի զարգացման համար կարոր են բազմաթիվ գետերը՝Յանցզի,Հուանհե,Սիցզյան։

Բնակչություն

Չինաստանը բնակչությամբ աշխարհի ամենամեծ երկին է։Այստեղ է բնակվում ամբողջ աշխարհի բնակչության 1/5։Չինաստանը հիմնականում գյուղաբնակ երկիր է։

Քաղաքում է բնակվում ամբողջ բնակչության 1/2-ը, խոշոր քաղաքներից են՝ Շանհայ,Չունցինը, Բեյջինը, Գուանչժոն, Տիանցզին։

Տնտեսություն

Չինաստանի տնտեսական զարգացումը սկսեց 1949թ․ սոցիալիստական հեղափոխությունից հետո։ Այդ ժամանակվանից սկսած Չնաստանում անընդհատ կատարվում են բարեփոխութուններ, որոնց շնորհիվ Չինաստանը դարձել է գերհզոր երիր։ Ստեղծվել են չորս հատուկ գոտի և 14 բաց քաղաք, որտեղ գործարարների համար ստեղծված են արտոնյալ պայմաններ բիզնեսը վարելու համար՝ցածրհարկեր,հեշտացված արտահանման պայմաններ և այլն։

Այսօր Չինաստանը համախառն ներքին արդյունքով երկրորդ տեղն է աշխարհում։

Արդյունաբերություն

Չինաստանը ածխի հանույթով գտնվում է առաջին տեղում։Զարգացած են էլեկտրաէներգետիկան, սև և գույնավոր մետաղաձուլությունը։Մեքենաշինությունը, քիմիական և թեթև արդյունաբերությունը։Չինաստանը աշխարհում առաջինն է ռադիոընդունիչների գունավոր հեռուստացույցների, հեծանիվերի, էլեկտրական ՛աղալիքների արտադրությամբ։

Գյուղատնտեության առաջատար ճյուղը բուսաբուծությունն է։ Մեծ քանակով աճեցվում է բրինձ, ցորեն եգիպտացորեն, գարի, հնդկացերեն, գաոլյան։ Տեխնիկական բույցերից աճացվում է՝բամբակենի։Մշակվում է նաև թեյ, գետնանուշ, շաքարի ճակընդեղ, սոյա ծխախոտ։ Անասնապահության ոլորտումգերակշռում է խոշոր եղջերավոր անասունների, այծերի, ոչխարների, ուղտերի բուծումը։Չինաստանը աշխարհում առաջիններից է նաև ձկնորսությամբ։

Տրանսպորտը

Կարևոր ճյուղն է երկաթուղայինը, շատ արագ զարգանում է ծովային տրանսպորտը։

Հարցեր և առջադրանքներ

1. Քարտեզի վրա նշել Չինաստանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:

1. Բնութագրեք Չինաստանի աշխարհագրական դիրքը:

Աշխարհագրական դիրքը կարելի է գնահատել երկու տեսանկյունից՝

Առաջին այն չափազանց հեռու է գտնվում Եվրոպական երկրներից, նույնիսկ Ռուսաստանի մայրաքաղակից մեկ շաբաթվա ընթացքում է կարելի հասնել գնացքով։

Երկրորդ ծովային դիրքը շատ նպաստավոր է։

Ի՞նչ դեր ունի Չինաստանը հվ-արմ Ասիայում և ամբողջ աշխարհում

Չինաստանը ունի շատ լավ արտադրություն և օգտակար հանածոներ, ինչ օգնությամբ առևտրական առումով ամբողջ աշխարհում շատ զարգացած է։

Որո՞նք են Չինաստանի զարգացման նախադրյալները:

Կարծում եմ չինաստանը պետք է դառնա ավելի բաց երկիր, քանի որ այն փակվել է Եվրոպական երկրներից, իսկ դա արդիական չէ։ Չինաստանը ծատ հետաքրքիր երկիր է և կարծում եմ շատ լավ հանգստի տեղ կարող է հանդիսանալ մարդկան համար, դա կզարգացներ Չինաստանի տնտեսությունը։

Որո՞նք են Չինաստանի տնտեսության առաջատար ճյուղերը:

Չինաստանի տնտեսական զարգացումը սկսեց 1949թ․ սոցիալիստական հեղափոխությունից հետո։ Այդ ժամանակվանից սկսած Չնաստանում անընդհատ կատարվում են բարեփոխութուններ, որոնց շնորհիվ Չինաստանը դարձել է գերհզոր երիր։ Ստեղծվել են չորս հատուկ գոտի և 14 բաց քաղաք, որտեղ գործարարների համար ստեղծված են արտոնյալ պայմաններ բիզնեսը վարելու համար՝ցածրհարկեր,հեշտացված արտահանման պայմաններ և այլն։

Այսօր Չինաստանը համախառն ներքին արդյունքով երկրորդ տեղն է աշխարհում։

English homework

Unknown words

jigsaw-ոլորահատ սղոց

scatterbrained-ցրված

delays-ուշացումներ

browses-թերթել

failures-ձախողումներ

1/ I think we all have our talents, but we must discover them.

2/I think that Abigail’s strongest intelligences are` logical-mathematical, verbal, musical and visual intelligences.

3/ I think that, this is from her nature.

4/I think all is possible, we are different and there can be very talented people among us. I think that no matter what the rules were in any country, such people can always surprise.

Упражнения 29 марта — 2 апреля

1. Составьте словосочетания, учитывая смысловую разницу близких по значению слов. С некоторыми из полученных словосочетаний составьте и запишите предложения.
   Образец: враждебный, вражеский (отношение, разведчик) –
   враждебное отношение, вражеский разведчик.

Ближний, близкий (друг, деревня) – близкий друг, ближная деревня.

2. Дружеский, дружественный (помощь, государство) – дружеская помощь, дружественное государство.
3. Завидный, завистливый (сосед, здоровье) – завистливый сосед, завидный здоровье.
4. Искусный, искусственный (работа, бриллиант) – искусная работа, искусственный бриллиант.
5. Обсудить, осудить (проблема, преступник) обсудить проблема, осудить преступник.

2. Каменный, каменистый (забор, берег) каменный зобор, каменистый берег.
3. Дождевой, дождливый (капля, осень) дождевая осень, дождливая капля.

Поскольку после долгово похода все устали, мы решили переночевать в ближней деревне.

Мы дружым уже пять лет, он один из моих близких друзей.

Государство должно обсудить проблему что-бы найти правильное решение.

Суд должен осудить преступника по мере совершеного преступником зладеяние.

2. Спишите, вставляя подходящее по смыслу слово.

1. Враждебный – вражеский.
   Маленькому отряду удалось прорвать вражскую оборону. Путешественники не были готовы к враждебнуму приёму местных жителей.
2. Виновный – виноватый.
   Мальчишка смотрел на всех испуганным и виноватым взглядом. Суд признал обвиняемого виновным в совершении преступления.
3. Соседский – соседний.
   В соседнем доме жил известный писатель. Каждое утро мы с соседским мальчиком уходили в лес.
4. Одеть – надеть.
   Бабушка одела девочку в тёплую шубу и вместе с ней вышла на прогулку. Незнакомец торопливо надел шляпу и выбежал из ресторана.

3. Составьте словосочетания по данному образцу.
Образец: медленный, медлительный (подъём, человек, речь, уче ница,
те чение) – медленный подъём, медлитель ный человек, мед —
ленная речь, медлительная ученица, медленное тече ние.

1. Очевидный, ясный (объяснение, вопрос, небо, ошибка) – ясное объяснение, очевидный вопрос, ясное небо, очиведная ошибка.
2. Коричневый, карий (платье, глаза, краска, материя) каричнивое платье, карие глаза, коречневая краска, коричнивая материя.
3. Толстый, полный (тетрадь, женщина, палка) полная тетрадь, толстая женщина, толстая палка.
4. Заграничный, иностранный (гости, паспорт, языки, писатели) иностранные гости, заграничный паспорт, иностранные языки, зарганичные писатели.

4. Составьте словосочетания, выбирая из скобок подходящие по смыслу слова и ставя их в нужной форме.

1. Отборный – отборочный (тур – зерно) отборное зерно, отборочный тур.
2. Практичный – практический (работа – совет) практическая работа, практичный совет.

Дружный – дружественный (страна – коллектив) дружественная страна, дружный коллектив.

4. Обидный – обидчивый (человек – замечание) обидчивый человек, обидное замечание.
5. Военный – воинственный (характер – завод) военный завод, воинственный характер.
6. Длинный – длительный (молчание – волосы) длительное молчание, длинные волосы.
7. Отпустить – опустить (голова – птица) отпустить птицу, опустить голову.

5. Выпишите словосочетания в два столбика по образцу:

Блеск молнии – блеск ума; вершина славы – вершина горы; корень зла – корень дерева; холодная вода – холодный приём; острый ум – острый нож; каменная гора – каменное сердце; орлиный взгляд – орлиное крыло; мягкий диван – мягкий голос; прочная материя – прочная дружба; золотая осень – золотая цепочка; стальной гвоздь – стальные нервы; большой камень – большой футбол.
Образец: Выделенное слово употребле-
но в переносном значении:
чëрная работа

блеск ума

вершина славы

корень зла

холодный приём

острый ум

каменное сердце

орлиный взгляд

мягкий голос

прочная дружба

золотая осень

стальные нервы

большой футбол

Выделенное слово употребле-
но в прямом значении:
чëрное платье

Блеск молнии

вершина горы

корень дерева

холодная вода

острый нож

каменная гора

орлиное крыло

мягкий диван

прочная материя

золотая цепочка

стальной гвоздь

большой камень

Մի իրի պատմություն թարգմանություն

Պաղպաղակ: Թարգմանություն

Պաղպաղակի ստեղծման պատմությունը սկսվել է մի քանի հազարամյակ առաջ: Այս դեսերտի նախնիների մասին առաջին անգամ հայտնի դարձավ չինական ժամանակագրության վերաբերյալ գրավոր հղումներից, որոնք նկարագրում են, որ Չինաստանում մրգահյութերը սկսեցին սառեցնել նույնիսկ մեր դարաշրջանից առաջ (մոտ 1000 տարի առաջ): 13-րդ դարում այս երկիրը նվաճած մոնղոլները ընդունեցին չինացիների այս համեղ նրբությունը `« ջերմության միջոց », որը հետագայում ճանաչվեց և սիրվեց այլ ժողովուրդների կողմից: Դրանք առանց յուղայնության սառեցված դեսերտներ էին` քաղցր սառուցով սառեցված մրգեր, հյութեր:
Այդ ժամանակ դեսերտների բաղադրատոմսը անհայտ էր, որի հովացման համար օգտագործվում էին ձյուն, սառույց և նույնիսկ նիտրատներ: Բաղադրատոմսը եվրոպական երկրներ բերվել է Մարկո Պոլոյի կողմից 1295 թվականին: Արտադրանքի հետ սելիտրա տեղադրվեց ջրի մեջ, որի մեջ լուծարվում էր աղի խառնուրդը կամ աղով սառույցը: Այնուհետև սկսվեց ձևերի ռոտացիան (ներքին և արտաքին), որի պատճառով տեղի ունեցավ արտադրանքի ավելի ինտենսիվ սառեցում, մինչդեռ խոշոր բյուրեղները չէին ձևավորվում:
1649 թվականին Ֆրանսիայից խոհարարական մասնագետ Ջերար Թիրսենը ստեղծեց պատմության մեջ առաջին վանիլային պաղպաղակը: Դրանից հետո սառցե դեսերտների բաղադրատոմսը սկսեց աստիճանաբար թարմացվել, ինչը վկայում է բազմաթիվ նոր տեսակների ստեղծման մասին: Պաղպաղակի բաղադրատոմսը լայն տարածում ունեցավ Պրոկոպիո դե Կոլտելիի շնորհիվ: Նա առաջինն էր, ով Փարիզում բացեց պաղպաղակի սրահ: Արդեն 1782 թվականին հաճախորդներին առաջարկվեց տարբեր տեսակների պաղպաղակ (մինչև 80 տեսակ): Այս սրճարանը այսօր հաջողությամբ գործում է ՝ բերելով անսովոր բարձր եկամուտներ:
Իտալացի արտագաղթող, Իտալիո Մարտիոնին, 1896 թվականին հորինել է առաջին վաֆլի կոնը և առաջարկել Նյու Յորքի հանրությանը: 1903 թվականին նա արտոնագրեց այս նոր գյուտը: Եվ 1919-ին պաղպաղակի պատմության մեջ նոր ապրանքատեսակ հայտնվեց ՝ շնորհիվ ամերիկացի քրիստոնյա Նելսոնի, ով առաջինն էր մշակել էսկիմոյի բաղադրատոմսը: Աղանդերը կոչվում էր «Էսկիմո-կարկանդակ» («Էսկիմո կարկանդակ»): Էսկիմոն շոկոլադապատ հեղուկով բրիկետ էր: Քրիստիան Նելսոնի գյուտը արտոնագրվել է 1922 թվականին: 1934 թ.-ին էսկիմոն փայտե փայտով ստացավ ժամանակակից պաղպաղակի ձև:

Ռուսերեն տարբերակը այստեղ:

Զատիկն իմ ընտանիքում, ինչպե՞ս ենք պատրաստվում, ի՞նչ հետաքրքիր ուտեստներ

Ես ձեզ կպատմեմ Զատկական տոնի և դրա ավանդույթներին։Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարության տոնը կոչվում է նաև Զատիկ, որը նշանակում է զատում, բաժանում, հեռացում մեղքերից և վերադարձ առ Աստված: Զատիկը Հայ Առաքելական Ս. Եկեղեցու 5 տաղավար տոներից մեկն է: Հիսուս Քրիստոսի խաչելությունից և մահից հետո` երեկոյան, բարեպաշտ մարդիկ Նրա մարմինը իջեցրին խաչից և դրեցին վիմափոր գերեզմանի մեջ՝ փակելով մեծ քարով: Երեք օր հետո` կիրակի առավոտյան, յուղաբեր կանայք` Մարիամ Մագդաղենացին, Հակոբի մայր Մարիամը և Սողոմեն, գնացին գերեզման՝ անուշաբույր յուղերով օծելու Քրիստոսի մարմինը, սակայն զարմանքով տեսան, որ քարայրի մուտքի քարը հեռացված է, իսկ գերեզմանը` թափուր: Մինչ նրանք տարակուսում էին, երևացին երկու հրեշտակ և ասացին. «Ինչո՞ւ եք ողջին մեռելների մեջ փնտրում: Այստեղ չէ, այլ Հարություն առավ» (Ղուկ. 24:5-6):

Հարության լուրը կանայք ավետեցին առաքյալներին, որից հետո Հիսուսը երևաց նրանց: Քրիստոսի Հարությունը դարձավ քրիստոնեական վարդապետության և հավատի հիմքը: «Եթե մեռելների հարություն չկա, ապա և Քրիստոս հարություն չի առել: Եվ եթե Քրիստոս Հարություն չի առել, իզուր է մեր քարոզությունը, իզուր է և ձեր հավատը» (Ա Կորնթ. 15:13-14):

Ս. Հարության տոնի նախընթաց երեկոյան եկեղեցիներում մատուցվում է Ճրագալույցի Ս. Պատարագ, որով սկսվում են զատկական տոնակատարությունները: Առավոտյան եկեղեցիներում կատարվում է ժամերգություն, Անդաստանի արարողություն, ապա մատուցվում տոնական Ս. Պատարագ: Ս. Հարության տոնին հավատացյալները միմյանց ողջունում են «Քրիստոս Յարեաւ ի մեռելոց» ավետիսով, պատասխանում՝ «Օրհնեալ է Յարութիւնն Քրիստոսի»:

Զատկի տոնին հավատացյալները ձու են ներկում: Ներկված ձուն համարվում է Հարության և նոր կյանքի խորհրդանիշ: Կարմիր գույնը խորհրդանշում է խաչյալ Հիսուսի կենդանարար արյունը, որ թափվեց մարդկության փրկության համար: Ըստ Ս. Գրիգոր Տաթևացու՝ «Միայն Զատկին ենք ձու ներկում, որովհետև ձուն օրինակ է աշխարհի», և ինչպես իմաստուններն են ասում. «Դրսի կեղևը նման է երկնքին, թաղանթը՝ օդին, սպիտակուցը՝ ջրին, դեղնուցն էլ երկիրն է: Իսկ կարմիր գույնը խորհրդանշում է Քրիստոսի արյունը: Եվ մենք կարմիր ձուն մեր ձեռքերի մեջ առնելով` հռչակում ենք մեր փրկությունը»:

Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարության տոնը Հայ Եկեղեցին նշում է հիսուն օր շարունակ՝ մինչև Հոգեգալստյան տոն (Պենտեկոստե): Այս ընթացքը կոչվում է Հինանց շրջան կամ Հինունք, որը ծագում է «հիսունք» բառից:

Հինանց շրջանի քառասուն օրերը Հարուցյալ Քրիստոսի՝ աշակերտներին երևալու և Աստծո արքայության մասին վկայություններ տալու հիշատակությունն են (Գործք 1:3), իսկ վերջին տասն օրերը նվիրված են Քրիստոսի Համբարձմանը:

Հինանց շրջանը ավարտվում է Հոգեգալստյան տոնով: Համբարձումից տասն օր հետո, ըստ Քրիստոսի խոստման, առաքյալների վրա իջավ Աստծո Ս. Հոգին, և զորացած առաքյալները վկայեցին Քրիստոսին ամբողջ աշխարհով:

Զատիկի սեղան, զատկի տոնի կապակցությամբ քրիստոնյաներիկողմից պատրաստվող ավանդական կերակրատեսակները։

Զատիկի սեղանի վրա լինում են խաշած, ներկված ձվեր։ Ձվերը ներկվում են արհեստական, լուծվող կերակրային ներկերով, գունավոր թղթերով, կամ կտորներով։ Որպես բնական գունանյութեր օգտագործվում են սոխի կճեպներ, սուրճ կամ զաֆրան։ Ուկրաինայի պես երկրներում նաև սովորություն է օգտվել մոմից և ներկից՝ նախշազարդ ձվեր ստեղծելու համար։

Շատ քրիստոնյաներ պատրաստում են միայն կարմիր ներկած ձվեր, որոնք խորհրդանշում են Հիսուսի թափած արյունը մարդկանց մեղքերի համար։ Ներկայումս հաճախ դրանք ներկվում են տարբեր գույներով։ Պարսկահայերը սեղանին նաև ունենում են պասկա, որի շուրջն ափսեի մեջ են երբեմն շարվում ներկված ձվերը։ Բողոքական քրիստոնյաների մոտ ընդունված են նաև շոկոլադե ձվիկները։

Զատիկ կիրակվա նախորդ գիշերը, Հայաստանում Զատկի սեղանին լինում են եփած ձուկ, չամիչով փլավ և գինի։ Չամիչով փլավը մեկնաբանվում է որպես ողջ մարդկության խորհրդանիշ, որտեղ չամիչը՝ հավատացյալներն են, գինին՝ Հիսուսի արյունը։ Պարսկահայերը սեղանին ունենում են ծխացրած ձուկ, քուքու, փլավ, և երբեմն նաև սալորի խոռիշտ (շոգեխաշած սոուսի տեսակ), որի մեջ կարմիր միս չեն օգտագործում։ Գինին լցվում է մի կտոր նշխարի վրա, որպեսզի թաթախվի։ Նշխարը խորհրդանշում է Հիսուսի մարմինը, իսկ գինին՝ արյունը, ինչպես Վերջին ընթրիքի ժամանակ։

Զատիկ կիրակի եկեղեցու բակում և նաև Զատկի շրջակա օրերին, մանուկները (ինչպես և մեծերը) «հավկիթ են խաղում»։ Այս խաղը տեղի է ունենում երկու հոգու միջև՝ մեկը պահում է մեկ ներկված հավկիթ, մեկ ծայրը դեպի վեր, մյուսն իր ներկված հավկիթի նույն ծայրը (սուր կամ լայն) արագ իջեցնում է և խփում մյուսի հավկթին։ Հետո խաղը կրկնվում է նույն հավկիթների մյուս ծայրերով՝ բայց այս անգամ առաջինն է իջեցնողը և երկրորդը՝ պահողը։ Ում հավկիթը, որ չի կոտրվում, նա հաղթում է, և հաղթվածն իր հավկիթը տալիս է իրեն։ Եթե ամեն հավկթի մի ծայրն է կոտրվում, ապա մեկ անգամ ևս խաղում են հավկիթների անվնաս ծայրերով, որպեսզի որոշվի հաղթողը։

Շարադրություն

Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ հարության տոնը կոչվում է Սուրբ Զատիկ։ Զատիկը հայ առաքելական տոներից մեկն է։Այդ տոնը մեր ընտանիքը սիրում է նշել մեծ շուքով։Զատիկին պատրաստվում ենք 10-օր առաջ աճեցնելով ածիկը,քանի,որ քանի,որ ածիկը զատկի տոնի խորդանշան է։Այդ օրը մայրիկս միշտ պատրաստում է ավանդական ուտեստներ և թխվածք չամիչով կուլիչը բրնձով չամիչով և չորամրգերով փլավ իշխան ձուկ ժինգյալով հաց աղցաններ։ Չամիչով փլավը մեկնաբանվում է ողջ մարդկության խորդանիշ,որտեղ չամիչը հավատացյալներին է գինին Հիսուսի արյուն է։Տոնի կարեւորագույն մասն է կազմում ներկված ձվերը։ Զատիկի տոնի կապակցությամբ Քրիստոնյանների կողմից պատրաստվող ավանդական ձուն ներկում ենք կարմիր սոխի կճեպով,բայց մեր օրերում ներկում են,արհեստական լուծվող կերակրային, գունավոր թղթերով բայց շատ Քրիստոնյաներ ներկում են միայն կարմիր գույնով դա խհորդանշում է որպես Հիսուսի անմեղ արյունը մարդկանց մեխքերի համար։Զատկի տոնին սեղանը դասավորում ենք սեղանի մեջտեղում դնում ենք ըստ ավանդույթի մոմը կողքերը դնում ենք զարդարված և ներկված հավկիթներով ածիկը և մնացած համեղ ուտեստներ։ժամը 5-ին հավաքվում ենք սեղանի շուրջ հայրիկս ասում է(Քրիստոսի ծնավ և հայտնեցավ մեզ և ձեզ մեծ ավետիս։)և ես և մայրիկս շարունակում ենք (օրհնյալ է հարությունը Քրիստոսի)։

Համո Սահյան կենսագրություն

Համո Սահյան (Հմայակ Սահակի Գրիգորյան (Ապրիլի 14, 1914, գյուղ Լոր — Հուլիսի 17, 1993, Երևան), հայ բանաստեղծ։

Բանաստեղծ Համո Սահյանը (Հմայակ Սահակի Գրիգորյան) ծնվել է Սիսիանի շրջանի (այժմ՝ Սյունիքի մարզ) Լոր գյուղում։ 1937 թ. ավարտել է Բաքվի երկամյա հայկական ուսուցչական ինստիտուտը։ Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին։ Աշխատել է մի շարք թերթերում և ամսագրերում, որոնց թվում Բաքվի «Խորհրդային գրող» ամսագրում, «Կոմունիստ» և «Ավանգարդ» թերթերում, «Ոզնի» հանդեսում։ 1965 – 1967 թթ. եղել է «Գրական թերթի» գլխավոր խբագիրը։ Հ. Սահյանի բանաստեղծությունները տպագրվել են դեռևս 30-ական թվականներից, սակայն նա համընդհանուր ճանաչման է արժանացել ռազմաճակատում գրած «Նաիրյան դալար բարդի» բանաստեղծությամբ, որը հատկանշվում է Հայաստան երկրի հանդեպ կարոտի հուզական բռնկումով և անմիջականությամբ։ Համո Սահյանի առաջին գիրքը՝ «Որոտանի եզերքին» բանաստեղծությունների ժողովածուն տպագրվել է1946 թ.։ Այստեղ դրսևորվում էր Սահյանի բանաստեղծական ընդհանուր ուղղվածությունը՝ սեր հայրենի բնաշխարհի ու մարդու նկատմամբ։ Հաջորդ՝ «Առագաստ» (1947), «Սլացքի մեջ» (1950), «Ծիածանը տափաստանում» (1953), «Բարձունքի վրա» (1955), «Նաիրյան դալար բարդի» (1958) ժողովածուներում ավելի է ընդլայնվում Համո Սահյանի պոեզիայի թեմատիկ ընդգրկումը։ 1972թ.  լույս է տեսնում Սահյանի «Սեզամ, բացվիր» ժողովածուն, որի համար 1975թ նա արժանանում է պետական մրցանակի։ «Իրիկնահաց» (1977), «Կանաչ, կարմիր աշուն» (1980), «Դաղձի ծաղիկ» (1986) ժողովածուներով հեղինակը բերում է մարդկային դրամատիկ ապրումների ու ճակատագրի քնարերգությունը՝ բանաստեղծության բնապաշտական տարերքը հագեցնելով նոր, առավել անհատական, մտերմիկ բովանդակությամբ։ Համո Սահյանի ստեղծագործության մեջ մեծ թիվ են կազմում անցյալին, մանկությանը նվիրված բանաստեղծությունները, որոնք ունեն արդիական իմաստավորում, հասարակական հնչեղություն։ Նա իրեն հատուկ բառամթերքով անդրադարձնելով իր զգայական աշխարհը՝ հասնում է լեզվաոճական ինքնատիպության ու կայունության։ Նա թարգմանել է Ա. Պուշկինի, Ս. Եսենինի, Գ. Լորկայի և այլ բանաստեղծների ստեղծագործություններից։ Պարգևատրվել է Հոկտեմբերյան հեղափոխության, Աշխատանքային Կարմիր դրոշի և «Պատվո նշան» շքանշաններով։ 1998թ. հետմահու լույս է տեսնում Համո Սահյանի «Ինձ բացակա չդնեք» անտիպ բանաստեղծությունների ժողովածուն…

Համո Սահյան բանաստեղծը

1945 թվականին լույս է տեսել Սահյանի առաջին գիրքը՝ «Որոտանի եզերքին» վերնագրով։ Այստեղ դրսևորվում էր Սահյանի թեմատիկ և բանաստեղծական-դավանաբանական ընդհանուր ուղղվածությունը։
«Առագաստ», «Սլացքի մեջ», «Ծիածանը տափաստանում», «Բարձունքի վրա», «Նաիրյան դալար բարդի» ժողովածուներում ավելի է ընդլայնվում Սահյանի պոեզիայի թեմատիկ ընդգրկումը։ «Բարձրունքի վրա» ժողովածուն բանաստեղծական կորցրած աշխարհն կրկին գտնելու փորձ էր, որով գրում է մանկության և պատանեկության արծարծումներով մի շարք թրթռուն պատկերներ։
«Մայրամուտից առաջ», «Քարափների երգը», «Տարիներս» ժողովածուները նոր սկիզբ տվեցին Սահյանի ստեղծագործության մեջ. նրա քնարերգությունը հարստանում է թարմ արտահայտչաձևերով, բանաստեղծության ավանդական կառույցները նորոգվում են պատկերային նոր մտածողությամբ, ամրանում է բանաստեղծի կապն իր հոգևոր արմատների հետ։ Այդ գրքերում նա հանդես է գալիս նաև որպես գեղագետ-փիլիսոփա։
1972 թվականին լույս է տեսնում Սահյանի «Սեզամ, բացվիր» ժողովածուն, որի համար 1975 թվականին նա արժանանում է ՀԽՍՀ պետական մրցանակի։ 1977 թվականին տպագրվում է նրա «Իրիկնահաց», 1989 թվականին՝ «Կանաչ, կարմիր աշուն», 1986 թվականին՝ «Դաղձի ծաղիկ» ժողովածուները։ Այդ ժողովածուներով Սահյանը բերում է մարդկային դրամատիկ ապրումների ու ճակատագրի քնարերգությունը՝ բանաստեղծության բնապաշտական տարերքը։
Համո Սահյանի ստեղծագործության մեջ մեծ թիվ են կազմում անցյալին, մանկությանը նվիրված բանաստեղծությունները, որոնք ունեն արդիական իմաստավորում, հասարակական հնչեղություն: Նա իրեն հատուկ բառամթերքով անդրադարձնելով իր զգայական աշխարհը` հասնում է լեզվաոճական ինքնատիպության ու կայունության: Նա թարգմանել է Ա. Պուշկինի, Ս. Եսենինի, Գ. Լորկայի և այլ բանաստեղծների ստեղծագործություններից: Սահյանի բանաստեղծություններում անձինք են համարվում անձրևը, ծառը, կայծակը, գետը, լիճը և այլն։

Համո Սահյան մարդը

Համո Սահյանը ծնվել է 1914թ․-ի ապրիլի 14-ին Սիսիանի Լոր գյուղում։ Սկզբնական կրթությունը ստացել է տեղի դպրոցում, 1927 թվականին տեղափոխվել է Բաքու, որտեղ ստացել է միջնակարգ կրթություն։ 1935-1939 թթ․ սովորել և ավարտել է Բաքվի մանկավարժական ինստիտուտի հայկական բաժանմունքը։ Աշխատել է մի շարք թերթերում և ամսագրերում։ Որպես Կասպիական նավատորմի նավաստի, մասնակցել է նաև Հայրենական մեծ պատերազմին։
1944 թվականին Զորյանի հրավերով գալիս է Երևան և բնակություն հաստատում նրա տանը։ Զորյանի օգնությամբ Սահյանը ստեղծել է իր առաջին գիրքը՝ «Որոտանի եզերքին» վերնագրով։
Մահացել է 1993 թվականի հուլիսի 17-ին Երևանում։

Մոլեկուլների քաոսային շարժման արագությունը և մարմնի ջերմաստիճանը

Մոլեկուլների քաոսային շարժման արագությունը և մարմնի ջերմաստիճանը:

Տաք և սառը մարմինները միմյանց հպվելիս՝ տաք մարմինը միշտ հովանում է իսկ սառը տաքանում։

Մարմնի տաքցվածությունը կոչում են ջերմաստիճան ֆիզիկական մեծությամբ։Որքան տաք է մարմինը այնքան տաք է նրա ջրմաստիճանը։

Մենք արդեն գիտենք, որ բոլոր նյութերում գազերում, մարմիններում տեղի է ունենում մասնիկների քաոսային անկանոն շարժում, որքան բարձր է նրանց ջերմաստիճանը այդքան բարձր է նրանց մասնիկների արագությունը։

Մարմնի մասնիկների՝ատոմների և մոլեկուլների անկանոն քաոսային շարժումը անվանում են ջերմային շարժում։

Ջերմային շարժման արագությունները շատ մեծ են հատկապես գազերւմ, սակայն մոլեկուլը մի սենյակի ծայրից մյուսը չի հասնում հարյուրերորդական վայրկյանում քանի որ հսկայական թվով մոլեկուլների հետ անկանոն պատագական բախումներ է ունենում

Ջերմաչափ: Ջերմաստիճանային սանդղակ:

Ջերմաստիճանը որոշելու համար կատարում են չափումներ ջորմաչափերի միջոցով։ Ջերմաչափերը լինում են տարբեր՝ հեղուկային, սնդիկային,սպիտային։

Հեղուկային ջերմաչափերից կարելի է օգտվել միայն որոշակի ջերմաստիճանի սահմաններում, քանի որ ցածր ջերմաստիճաններում հեղուկը պնդանում է, իսկ բարձր ճերմաստիճաններում արագ գոլորշիանում։

Ջերմաստիճանը չափելու համար օգտագործում են տարբեր սանդղակներ լայնորեն տարածված է ցելսիուսի սանդղակը, որտեղ որպես 0 աստիճան ընդունված է հալվող սառույցի ջերմաստիճանը իսկ, որպես 100 աստիճան եռացող ջի ջերմաստիճանը։

Մեկ այլ չափման սանդղակ է Ֆարենհայտի սանդղակը, այտեղ սառույցի հալման աստիճանը հաապատասխանում է 32-ի, իսկ ջրի եռմանը 212-ի։

1^oC=9/5^oF

1F=5/9C

Եթե անհրաժեշտ է իմանալ քանի Ֆարենհայտ է համապատասխանում պետք է՝20^oC=32^oF+20*9/5=68F

tF=32+9/5tC

Իսկ tC=5/9(tF-32)

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ինչ է կատարվում տաք և սառը մարմիններն իրար հպելիս:

Տաք և սառը մարմինները միմյանց հպվելիս՝ տաք մարմինը միշտ հովանում է իսկ սառը տաքանում։

2.Որ ֆիզիկական մեծությունն է բնորոշում մարմնի տաքացվածության աստիճանը:

Տաքացվածույան ջերմաստիճանը բնորոշվում է՝ցելսիուսով և Ֆարենհեյթով։

3.Ինչ կապ կա մոլեկուլների անկանոն շարժման արագությունների և մարմնի ջերմաստիճանի միջև:

Մարմինը տքացնելիս դրա մասնիկների քաոսային շարժումը արագանում է։

4. Ինչ է ջերմային շարժումը:

Մարմնի մասնիկների՝ ատոմների և մոլեկուլների անկանոն, քաոսային շարժումն անվանում են ջերմային շարժում:

5.Ինչու է գազերում դիֆուզիան տևում տասնյակ վայրկյաններ, երբ մոլեկուլների  ջերմային շարժման արագությունները հարյուրավոր  մ/վ կարգի մեծություններ են:

Գազի մելեկուլների շարժումը շատ արագ է սակայն, շարժում կատարելու ընթացքում մոլեկուլը բազմաթիվ անգամներ դիպչում է այլ մասնիկների, այդ պատճառով էլ դրա տեղափոխումը երկար է տևում։

6. Կարելի է արդյոք մեր զգայարանների օգնությամբ ճիշտ գնահատել մարմնի ջերմաստիճանը:   

Մեր մարմինի զգայարանները միայն մոտավորապես են զգում մարմինների ջերմաստիճանը։

7. Ինչպես է կոչվում մարմնի ջերմաստիճանը չափող սարքը:

Ջերմաստիճանը չափող սարքը կոչվում է ջերմաչափ։

8. Ինչպիսի ջերմաչափեր գիտեք: 

Ջերմաչափերը լինում են տարբեր՝ հեղուկային, սնդիկային,սպիտային։

9. Ֆիզիկական ինչ երևույթ է օգտագործվում սնդիկային ջերմաչափում:

Օրինակ՝հեղուկային ջերմաչափում օգտագործվում է ջրի ընդարձակումը։

10. Ինչ ջերմաստիճանային սանդղակներ գիտեք:

Ջերմաստիճանը չափելու համար օգտագործում են տարբեր սանդղակներ լայնորեն տարածված է ցելսիուսի սանդղակը, որտեղ որպես 0 աստիճան ընդունված է հալվող սառույցի ջերմաստիճանը իսկ, որպես 100 աստիճան եռացող ջրի ջերմաստիճանը։

Մեկ այլ չափման սանդղակ է Ֆարենհայտի սանդղակը, այտեղ սառույցի հալման աստիճանը հաապատասխանում է 32-ի, իսկ ջրի եռմանը 212-ի։

11. Ինչ կապ կա  Ցելսիուսի և Ֆարենհայտի սանդղակների 1 աստիճանների միջև:

Ցելսիուսի 1 աստիճանը հավասար է Ֆարենհայտի 9/5 աստիճանին

English

Discussion box
Work in pairs or small groups.
Discuss these questions together.
1 Would you like to be as talented
as Abigail? What are the
advantages and d isadvantages?

NO
2 Go back to the [ist of
intettigences on page 70.
Which are Abigai[‘s stronSest
inteltigences? Which was she not
so good at?
3 How did she develop the
intettigences that she was initially
not so good at?

yeah she was initally is low:
4 Woutd it be possible in your
country for a young person to go
to university at the age of l5?

no