Կենսագրություն անատոմիա

Ի ՞նչ է ուսուﬓասիրում անատոﬕան, ի՞նչ ﬔթոդներ են կիրառվում անատոﬕայի ուսուﬓ
ասիրման բնագավառում:

1)Անատոﬕան ուսուﬓասիրում է մարﬓի կառուցվածքը, նրա օրգանների ձևը և տեղադրությունը:

Ներկայումս մարդու օրգանիզﬕ կառուցվածքի և օրգանհամակարգերի գործունեության ու սու
ասիրման համարգոյո թյուն ունեն տարբեր ﬔ թոդ ներ, ո րո նք կի րառ վում են տե սա կան բժշ կու թյան, ա նա տո ﬕ այի, ֆի զի ո լո գի այի և հի գի ե նայի բնա գա վառ նե րում: Ա նա տո ﬕ այի ու սումնա սիր ման հիﬓ
ա կան ﬔ թո դը դի ա հեր ձուﬓ է (հու նա րեն «ա նա տո մ» նշա նա կում է կտ րել, հա տել):

2. Ո րո՞նք են ֆի զի ո լո գի այի ու սուﬓ
ա սիր ման խն դիր նե րը, ի՞նչ ﬔ թոդ նե րով են դրա նք ի րա կա նաց վում:

Օր գա նիզ ﬕ կա ռուց ված քի ու սուﬓ
ա սիր ման հա մար օգ տա գոր ծում են նաև ռե նտ գեն նկա րա հան ման ﬔ թո դը: Ռե նտ գեն ճա ռա գայթ նե րն ու նակ են թա փան ցե լու հյուս վա ծք նե րի խո րա նի ստ շեր տե րը և հայտ նա բե րե լու օր գան նե րի, օ րի նակ` ոսկ րե րի, թո քե րի կա ռուց ված քը և բա ցա հայ տե լու նրան ցում առ կա հի վան դա գին խան գա րուﬓ
ե րը: Գ րե թե նույն նպա տա կով են կի րառ վում նաև ուլտ րա ձայ նային հե տազո տու թյուն նե րը:
Ֆի զի ո լո գի այի բնա գա վա ռում օր գան նե րի աշ խա տան քի և նրա նց գործու նե ու թյան ու սուﬓ
ա սիր ման հա մար օգ տա գոր ծում են մո դե լա վոր ման ﬔ թո դը,2)Ֆի զի ո լո գի ան ու սուﬓ
ա սի րում է օր գա նիզ ﬕ , նրա ա ռան ձին օր գաննե րի գոր ծու նե ու թյու նը և դրա նց հիմ քում ըն կած օ րի նա չա փու թյուն նե րը:

3. Ո րո՞նք են հի գի ե նայի խն դիր նե րը:

3)Հի գի ե նան գի տու թյուն է մար դու ա ռող ջու թյան պահ պան ման հա մար վա րա կիչ հի վան դու թյուն նե րի դեմ պայ քա րի կան խար գե լիչ ﬕ ջո ցա ռումնե րի, աշ խա տան քի և հա նգս տի ճի շտ կազ մա կե րպ ման մա սին:

4. Ին չո՞ւ ենք ա նա տո ﬕ ան, ֆի զի ո լո գի ան և հի գի ե նան ու սուﬓ
ա սի րում ﬕ ա ժամա նակ, նույն դա սա րա նում:

4)Հի գի ե նան փոխ կա պա կց ված է ա նա տո ﬕ այի և ֆի զի ո լո գի այի հետ: Օր գա նի զﬓ ան խզե լի ո րեն կապ ված է ﬕ ջա վայ րի հետ. ե թե փոխ վում են ﬕ ջա վայ րի պայ ման նե րը, ա պա հա մա պա տաս խա նա բար փոխ վում են նաև այս կամ այն օր գա նի կա ռուց ված քը և գոր ծա ռույ թը

English translation

Գարնանը, երբ վազը որթակոտոր էր եղել և արտասվում էր, եկան բոլոր տունկերը նրան մխիթարելու, նրանց հետ եկավ նաև մորենին։ — Մի լար,— ասում են,— դարձյալ զավակներ կծնես: Եվ նա պատասխանում է. — Կծնեմ, և դարձյալ կկոտորեն, և դա ի՞նչ մխիթարություն է։ Մխիթարանքն այն է, որ իմ կենդանի մնացած որդիները պտուղ կտան և մարդկանց ուրախության պատճառ կդառնան։ Եվ սրանով էր վազը մխիթարում իրեն: Իսկ մորենին ասում է, — Եկա քեզ մխիթարելու, որ ինձանով սրբես աչքերդ Մի խոհեմ մարդ հարցրեց ծառերին. — Ի՞նչն է պատճառը, որ ինչքան բարձրանում եք, այնքան խորն եք արմատներ գցում։ Եվ նրանք պատասխանում են. — Խոհեմ լինելով, ինչպե՞ս չգիտես, որ մենք չենք կարող այսքան ճյուղեր կրել և ընդդիմանալ հողմերի ճնշմանը, եթե խոր և բազմաճյուղ արմատներ չունենանք։ Տեսնում ես մեր եղբայր հաճարի և փիճի ծառերը, որ, թեև շատ ճյուղեր չունեն, չեն կարողանում դիմադրել, որովհետև չունեն նաև խոր արմատներ։

In the spring, when the vine was weeping and weeping, all the plants came to comfort him, and he came with them to the vineyard. "Do not cry," they say, "you will have children again." And he answers. "I will give birth, they will kill again, what a consolation." The consolation is that my surviving sons will bear fruit and make people happy. And with this the vine comforted him. And the raspberry saith, I have come to comfort thee, that thou shouldest cleanse thine eyes with me A wise man asked the trees. - What is the reason that the higher you go, the deeper you take root? And they are honored. - You do not know anywhere to be prudent, because we can not carry so many branches, increase the soil pressure, if they do not have deep, multi-branched roots. You will see that my brother is a beautiful, thorny tree that does not have many branches, can not be used, has no deep roots in the abdomen.









Ծեր կոշկակարը միշտ շատ գործ ուներ: Մի օր երեկոյան նա որոշեց կաշվից կտրել հաջորդ օրվա կոշիկների ձևվածքները և նոր միայն գնալ քնելու: Նա շարեց դրանք սեղանի վրա և քնեց, իսկ առավոտյան սեղանի վրա տեսավ արդեն պատրաստի կոշիկներ:


The old shoemaker always had a lot to do. One evening he decided to cut the soles of the next day's shoes out of leather and just go to bed. He put them on the table and slept, and in the morning he saw the shoes ready on the table.

Մի մարդ կար, որ երեք ընկերներ ուներ: Նա երկուսին շատ էր սիրում, իսկ երրորդի հանդեպ անտարբեր էր, հակառակ նրան, որ երրորդ ընկերը ավելի էր կապված իրեն:

There was a man who had three friends

Քիմիա դասարանում և տանը


1.Անվանե՛ք որեւէ իր, որը կարելի է պատրաստել տարբեր նյութերից:
Սեղան-փայտ,երկաթ Շենք-քար, Տետրի կազմ-թղթից,պլաստիկ

2.Լրացրե՛ք բաց թողած բառերը. «Մաքուր են այն նյութերը, որոնք ունեն հաստատուն համասեռ, բնորոշ անհամասեռ, ու օժտված են խիստ որոշակի հատկություններով»:

  1. Ո՞րխառնուրդները կարելի է բաժանել թորումով.
    բ) կավիճ եւ ջուր
  2. Լրացրե ́ք բաց թողնված քիմիական նշան­ները.ա)Ar(Mn) = 55 գ)Ar(Cu ) = 64 բ)Ar(N ) = 14 դ)Ar(K) = 39
  3. Տարրի հարաբերական ատոմային զանգվածը 35,5 է: Ո՞ր տարրն է այդ.
    քլոր
  4. Հաշվել տրված նյութերի հարաբերական մոլե­կուլային զանգվածները.
    ա) N2O3բ) CaF2 գ) NaOH

Իսրայել Օրի

Հայաստանի ազատագրության խնդրով 1677 թվականին Էջմիածնի գաղտնի ժողովում կաթողիկոս Հակոբ Ջուղայեցու կողմից ընտրված պատվիրակների և հոր՝ Մելիք Իսրայելի հետ 1679 թվականի դեկտեմբերին մեկնել է Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլիս՝ այնտեղից Արևմտյան Եվրոպա մեկնելու նպատակով։ Սակայն կաթողիկոսը այնտեղ մահանում է, և պատվիրակության՝ Եվրոպա մեկնելու ձախողումից հետո պատվիրակ արքեպիսկոպոսներից մեկի հանձնարարությամբ, հայ վաճառականների հետ 1680 թվականին Օրին անցել է Վենետիկ1683 թվականին՝ Փարիզ, որտեղ սկզբում զբաղվել է ֆրանսիական բանակի պարենմատակարարմամբ, ապա՝ մտել զինվորական ծառայության՝ հեծելազորի լեյտենանտի, հետո՝ հեծելազորի կապիտանի աստիճանով և 16881695 թվականներին մասնակցել անգլո–ֆրանսիական պատերազմին։ Նա իր հուշերում այս մասին գրում է, որ 17-րդ դարի 90-ական թվականներին զբաղվել է ֆրանսիական բանակին պարեն մատակարարելով, մասնակցել ռազմական գործողություններին և գերի ընկել անգլիացիների ձեռքը։ Գերությունից հետո Ֆրանսիա չի վերադարձել, այլ գնացել Գերմանիա, բնակություն հաստատել Դյուսելդորֆ քաղաքում։

1698 թվականին կուրֆյուրստ Հովհան Վիլհելմին ներշնչել է Հայաստանը նվաճելու, նրա թագավորը դառնալու և Օսմանյան կայսրության թիկունքում անկախ Հայաստան ու Վրաստան կազմավորելու միտքը։ Հովհան Վիլհելմը համաձայնել է և Իսրայել Օրու միջոցով թղթեր հղել Արևելյան Վրաստանի (Քարթլի-Կախեթի) Գեորգի XII թագավորին, հայ մելիքներինԱմենայն Հայոց և Աղվանից կաթողիկոսներին և մանրամասն տեղեկություններ խնդրել Հայաստանի ու հարակից երկրների տնտեսական, քաղաքական ու ռազմական պայմանների մասին։

1698 թվականի օգոստոսին Իսրայել Օրին ժամանել է Վիեննա՝ ավստրիական Լեոպոլդ I կայսրից ևս հուսադրող գրություն ստանալու, սակայն մերժվել է Թուրքիայի հետ սկսած խաղաղության բանակցությունների պատճառով։ Այնուհետև մեկնել է Ֆլորենցիա, ստացել Տոսկանյաի դուքս Կոզմաս III–ի համաձայնությունը և 1699 թվականին ուղևորել Հայաստան։

Հայաստանում և Վրաստանում իրադրությունը կտրուկ փոխվել էր։ Նախկինում ապստամբ Գեորգի XI–ը հնազանդվել և գտնվում էր Սպահանում, իսկ Հայոց կաթողիկոս Նահապետ Ա Եդեսացին ու Գանձասարի Սիմեոն կաթողիկոսը չեն արձագանքել Իսրայել Օրու ձեռնարկմանը։Հովհան Վիլհելմ, Պֆալցի կայսերընտիր իշխան (1690-1716)

Միայն Մելիք Սաֆրազի օժանդակությամբ Իսրայել Օրուն հաջողվել է Անգեղակոթ ավանում ապրիլին գումարել Սյունիքի 11 մելիքների խորհրդաժողով, որտեղ կազմվել են գրություններ՝ ուղղված Հովհան Վիլհելմին, Հռոմի պապին, ավստրիական կայսրին, Տոսկանայի դքսին և ռուսաց ցար Պետրոս Մեծին՝ Հայաստանի ազատագրության գործին սատարելու խնդրանքով։ Անգեղակոթի ժողովը Իսրայել Օրուն է տրամադրել նաև մաքուր, կնքված թղթեր՝ ըստ անհրաժեշտության դիմումներ կատարելու։ Իսրայել Օրու հետ Եվրոպա է ուղարկվել Մինաս վարդապետ Տիգրանյանցը՝ որպես մելիքների ներկայացուցիչ և Օրու օգնական։

1699 թվականի սեպտեմբերին մեկնելով Դյուսելդորֆ՝ Իսրայել Օրին և Մինաս վարդապետը մշակել ու 1700 թվականի սկզբին Հովհան Վիլհելմին են ներկայացրել Հայաստանի ազատագրության ծրագիր, ըստ որի, կազմվելու էր եռյակ դաշինք։ Դաշնակիցների բանակը անցնելու էր Ռուսաստանով՝ վերջինիս համաձայնությամբ, հետևաբար, ծրագրի իրագործմանը պետք է մասնակցեր նաև Ռուսաստանը: Արտաքին օգնությունը դիտվել է որպես ազդակ՝ երկրում ապստամբական շարժում հրահրելու. Հայաստանի ազատագրությունը պետք է իրագործվեր հիմնականում սեփական ուժերով։ Ծրագրում առաջնահերթ տեղը տրվել է պարսկական լծի տակ գտնվող Արևելյան Հայաստանի ազատագրությունը՝ հատուկ ընդգծելով հայ ու վրաց ժողովրդների համատեղ պայքարի անհրաժեշտության գաղափարը։ Ծրագիրն իրականացնելու համար Հովհան Վիլհելմը Իսրայել Օրուն հանձնարարականներով ուղարկել է Տոսկանայի (Ֆլորենցիա) դքսի և ավստրական կայսեր Լեոպոլդի մոտ, սակայն վերջինս հրաժարվել է Հայաստանի ազատագրման գործին մասնակցելուց՝ Իսպանական ժառանգության համար սկսած պատերազմի պատճառով։

Ավստրիայի հրաժարումը խափանել է եռյակ դաշինքի ստեղծումը և, Արևմուտքից հույսը կտրած, Իսրայել Օրին վերջնականապես հայացքը ուղղում է դեպի հզորացող Ռուսական կայսրություն և 1701 թվականին մեկնում Մոսկվա:

Պետրոս Մեծ, Ռուսաստանի կայսր (1682-1725)

Ռուսական պետական գործիչների հետ վարած բանակցությունները Իսրայել Օրուն հանգեցրել են այն մտքին, որ Ռուսաստանը, որպես մերձավոր և Արևելքում լուրջ քաղաքական ու տնտեսական շահագրգռություններ ունեցող երկիր, ի վիճակի և տրամադիր է սատարելու Հայաստանի ազատագրության գործին։ Ուստի, Իսրայել Օրին մշակել է նոր ծրագիր, որում Հայաստանի ազատագրական գործում գլխավոր դերը հատկացվում էր Ռուսաստանին: Այն պետք է տրամադրեր 25 հազարանոց բանակ, որը Դարիալի կիրճով ու Կասպից ծովով մտնելու էր Հայաստան: Այստեղ նրան էին միանալու հայ ու վրաց ապստամբները և համատեղ ուժերով, օգտվելով Պարսկաստանի ընդհանուր թուլությունից, կարճ ժամանակում ազատագրելու էին Արևելյան Հայաստանը։ Ըստ Իսրայել Օրու, ռուսական օգնությունը պետք է զուգակցվեր հայերի ապստամբական լայն շարժման հետ, որպես ազատագրության և հայրենի պետականության վերականգնման կայուն երաշխիք։

Գիտակցելով, որ Արևելյան Հայաստանն ազատագրելու անհաջող փորձը կարող է վտանգավոր կացություն ստեղծել հայ ժողովրդի համար՝ Իսրայել Օրին ձգտել է ապահովել Ռուսաստանի և Հռոմեական սրբազան կայսրության հակաթուրքական կոալիցիան, փորձել հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարը դուրս բերել ազգային պարփակվածությունից։ Այդ նպատակով էլ սերտ հարաբերություններ է հաստատել Մոսկվա ապաստանած Իմերեթի թագավոր Արչիլ II–ի, իսկ հետագայում՝ նաև անդրկովկասյան այլ գործիչների հետ։ Ծրագիրը ռուսական կառավարությանն է ներկայացվել 1701 թվականի հուլիսի 25–ին։ Հոկտեմբերին Պետրոս Մեծը ընդունել և զրուցել է Իսրայել Օրու և Մինաս վարդապետի հետ, իսկ 1702 թվականի մարտին հայ պատվիրակներին պաշտոնապես հայտնվել է, որ ռուսական արքունիքը Հայաստանի ազատագրության խնդրով կզբաղվի միայն Հյուսիսային պատերազմից հետո։ 1703 թվականին Իսրայել Օրու նախաձեռնությամբ կազմվել և ռուսական կառավարությունն է ներկայացվել նաև Հայաստանի քարտեզը[1]:

Պատմություն տնային

Արցախյան ազատամարտ (նաև գոյամարտպատերազմ), Արցախի հայ բնակչության պայքարը հանուն Հայաստանի հետ միացման և ընդդեմ ադրբեջանական ագրեսիայի: Հակամարտության երկրորդ կողմն է Ադրբեջանը, որը ձգտում էր նվաճել Արցախը։ Չարդախլու հայկական գյուղում 1987 թվականին տեղի ունեցած հայ-ադրբեջանական ընդհարումներից Ադրբեջանական ԽՍՀ-ում սկսվեց հայերի բնաջնջում, ինչից հետո հակամարտությունը աստիճանաբար վերաճեց հայ-ադրբեջանական լայնամասշտաբ պատերազմի

Արցախյան ազատագրական պատերազմը Արցախի Հանրապետության դեմ Ադրբեջանի Հանրապետության ագրեսիայի հետևանքով ծագած զինված հակամարտությունն է 1988–1994 թվականներին։ Կոչվում է նաև Արցախյան ազատագրական պատերազմ 19881994 կամ արցախա-ադրբեջանական զինված հակամարտություն։ 1988 թվականից մինչև 1991 թվականի ապրիլի 30-ը կրել է հիմնականում տեղային բնույթ և դրսևորվել համապարփակ շրջափակման, պետական ու անհատական ունեցվածքի ավարառության, բերքի և ցանքատարածությունների փչացման կամ բերքահավաքին խոչընդոտելու, հայկական բնակավայրերի, մերձակա օժանդակ տնտեսությունների ու արտադրական ձեռնարկությունների վրա ավազակային հարձակումների և հակաօրինական այլ գործողությունների տեսքով։ Դրանց հաջորդել են կազմակերպված ու բացահայտ զինված ներխուժումները և տարածքներ զավթելու, հայ ազգաբնակչությանը բռնի տեղահանելու նպատակով իրականացված լայնածավալ ռազմական գործողությունները։

Արցախյան շարժման առաջին իսկ օրերից (1988 թվականի փետրվար) Ադրբեջանում սկսվել է սանձարձակ հակահայկական քարոզչական պատերազմ։ «Հայերին բնաջնջել, հողն արյամբ նվաճել» և այլ մոլեռանդ կոչերով հագեցած ադրբեջանական պետական քարոզչությունը գրգռել է ամբոխին, ինչի հետևանքով Ադրբեջանում սկսվել են հայերի նկատմամբ բացահայտ բռնարարքներ ու ջարդեր։

Հակառակորդը դիմել է տնտեսական շրջափակման ամենատարբեր ձևերի՝ արտաքին աշխարհից, մանավանդ Հայաստանից ԼՂԻՄ-ի մեկուսացմանը, ժողովրդատնտեսական բեռների, սննդամթերքի, վառելանյութերի և առաջին անհրաժեշտության այլ իրերի ներկրման կամ տեղափոխման արգելակմանը ևս։ Դադարեցվել է երկաթուղային շարժակազմերի և բեռնատար ավտոմեքենաների մուտքը ԼՂԻՄ, արգելափակվել են մարզի ներքին հաղորդակցության ավտոճանապարհները։

Սկսվել են ՍումգայիթիԳանձակիԲաքվի հայ բնակչության ջարդերն ու տեղահանությունները (տես Սումգայիթի ջարդերԲաքվի ջարդերԿիրովաբադի ինքնապաշտպանություն), որոնք պատերազմական գործողությունների յուրօրինակ դրսևորում էին՝ ուղղված Արցախի ու արցախցիների դեմ, քանի որ այդ քաղաքների հայերի մեծ մասը արցախյան ծագում ուներ կամ ծնվել էր հենց Արցախում։

Ադրբեջանական ագրեսիայի առաջին թիրախներ են դարձել Հյուսիսային Արցախի բնակավայրերը։ Դեռևս 1987-ի վերջերին Ադրբեջանական ԽՍՀ ՆԳՆ ստորաբաժանումները բռնություններ են իրագործել մարշալներ Հովհաննես Բաղրամյանի ու Համազասպ Բաբաջանյանի ծննդավայր Չարդախլու գյուղում և այն հայաթափել։ Դա և 1990 թվականի հունվարի 12–14-ին Ազատի, Գետաշենի ու Մանաշիդի վրա հարձակումները դարձել են Հյուսիսային Արցախի հայության բացահայտ բռնի տեղահանության սկիզբը, ինչն ավարտին է հասցվել հակամարտության հերթական փուլի ընթացքում։

Ագրեսիայի այդ նախապատրաստությունները, այդ թվում՝ 1988 թվականի փետրվարից մինչև 1991թվականի ապրիլն ընկած ժամանակամիջոցում ադրբեջանցիների ավազակախմբերի, Ադրբեջանական ԽՍՀ ՆԳՆ ՄՀՆՋ-ի և ԽՍՀՄ ներքին զորքերի ստորաբաժանումների համատեղ պատժիչ գործողությունները, անձնագրային ռեժիմի պահպանման քողի տակ իրականացված ձերբակալությունները, բռնությունները և սպանությունները, արցախահայությանն ի վերջո կանգնեցրել են զինված ինքնապաշտպանության դիմելու անհրաժեշտության առջև։

Մանավանդ, 1991 թվականի ապրիլի 30-ին Կենտրոնի ձեռնարկված «Օղակ» ռազմական գործողությունը, որի ընթացքում հայաթափվել են Հյուսիսային Արցախի Գետաշեն ու Մարտունաշեն բնակավայրերը, Հադրութի շրջանի ծայրամասային գյուղերը և Շուշիի շրջանի Բերդաձորի ենթաշըրջանը, փաստորեն հաստատել է հիմնահարցը պատերազմի միջոցով լուծելու Ադրբեջանի որդեգրած քաղաքական գծի անշրջելիությունը։

Скульптуры и памятники города Ереван

1. Представить информацию о том, что такое памятник, а что такое скульптура?

Памитник — сооружение, которое сделоно в памить чего-то.
Скулптура — вид искуства. Скулптура зделона из твёрдых материалов и имеет форму человека или животного.

2. Необходимо собрать материал о скульптурах и памятниках города Ереван, а также представить информацию о том, кому они принадлежат и кем выполнены.

Памятник Давиду Сасунскому

Հուշարձան_«Սասունցի_Դավիթ»_(9)
download

Памятник Давиду Сасунскому посвящон герою армянского национального эпоса. Он построен в 1959 году. Скульптором был Ерванд Кочар, а архитектором — Микаэлом Мазманяном. Построен из меди и базальта. Размеры памятника  — 6,5 × 2,2 × 9,3 м. Он стоит на площеде Сасунци Давид. Памятник Давиду Сасунскому является самым узнаваемым символом города Ереван.

Памятник Ваагну-драконоборцу

download

Памятник Ваагн-драконоборец посвящён армянскому богу Ваагну. Он построен в 1969 году. Скульптором был Карлен Нуриджанян. Построен из меди. Высота памятника — 3,5 м. Весит около 400 килограмм. Он стоит на проспект Адмирала Исакова.

3. Какие памятники и скульптуры в городе Ереван вам нравятся больше всего и почему? В каком художественном направлении они сделаны?

У меня нет такой скульптуры или памятника в Ереване, которая мне нравится больше всего. Но я люблю реалистичные скульптуры.

4. Влияют ли скульптуры на внешний облик нашего города, можно ли при помощи скульптур сделать наш город индивидуальным и неповторимым?

Я думою, что при помощи скульптур можно сделать наш город индивидуальным и неповторимым. Но незнаю как.

5. Какие скульптуры и памятники в городе Ереван больше всего поднимают боевой дух армянского народа?

Есть скульптуры и памятники в городе Ереван, которые больше всего поднимают боевой дух армянского народа. Это — памятник Давиду Сасунскому, памятник Вардан Мамиконян, памятник Мать Армения, памятник Полководец Андраник, памятник Геворк Чауш, памятник Патриарх Айк, памятник Гай, памятник Торк Ангех, памятник Ваагн-драконоборец, памятник Месроп Маштоц, памятник Карабала.

Ջ.ճ.չ-ի ուղղագրություն

ա/  ալոճ, ակնակապիճ, աղճատել, աղջամուղջ, աճպարար, անաչառ, անզիջում, անմիջապես, անջրդի (չջրած, չոր), անտերունչ (չքավոր), անրջել, աչալուրջ, աչքաբաց, աջակողմյան, աջափնյակ, աջլիկ, առաջարկություն, միջատ, միջոց, շուրջպար, վերջակետ, աղջիկ, ոչխար, ոջիլ, չղջիկ, փախչել, փարչ (կավե գավաթ), քրքիջ:

բ/  առաջին, առողջություն, առնչություն, բաղարջ (գաթա), բաճկոն, գաղթօջախ, գաղջ (խոնավ, բորբոսնած), գաճաճ (թզուկ, փոքր), գեղջուկ (գյուղացի), թռչուն, թռչել, թրջել, թրջոց, հորջորջել (անվանել, կոչել), մեջտեղ, միջակ, միջօրե, ողջույն, վերջին, մխրճվել, մռնչյուն, մրջյուն, շիճուկ, ողջագուրվել, քուրջ:

գ/ առաջնորդ, գոճի, դաջել, եղջերու, երկարաճիտ, զեղչել, զիջել, զղջալ, Էջմիածին, ընչացք (բեղ), ընչաքաղց (ագահ), թարթիչ, ի հեճուկս (հակառակ մեկի), իջնել, լայնալիճ, լաջվարդ (կապույտ), կտրիչ (կտրող գործիք),կտրիճ(քաջ), հառաչանք, միջամտել, միջավայր, նախճիր (կոտորած), տարեվերջ,ուռճանալ, ուռչել:

դ/  ամբողջ, առաջնորդ, առէջ, բարեհաճ, դարչնագույն, խառնիճաղանջ (խայտաբղետ), խոճկոր, խրճիթ, ծխամորճ, կառչել, կարիճ, կճղակ, կճմթել, կնճիթ, կոճկել, կորչել, կռճիկ, հարճ, ճանճ, ճղճիմ, մահճակալ, մաճկալ, մարջան, մեջբերում, մեջք, մինչև, միջև, միջադեպ, նկարչական, շեղջ (կույտ), սոճի, Սոչի, վայրէջք, վերջաբան

Երկրաչափություն տանը և դասարանական

This image has an empty alt attribute; its file name is SC38m71qbxiAPcosFNxC7RSo4iBFqgUsV5z-19sWkw6EzhsVNGp8Ur-BCzFJXUF_xVawtDnlKO7DOdxnPcdvhBRrsn_zLSo94Or0zdPZXnTJWsDMl-MI-4KWXhBDUA_jWdMbxpC8

a+b+c+d=360°

a=x b=2x c=4x d=5x

x+2x+4x+5x=360°

12x=360

x=30 a=30 b=30*2=60 c=30*4=120 d=30*5=150

This image has an empty alt attribute; its file name is nw91B8BgYKHtw4EsgogovXfDgyy3LMkkxYiNyX7sCglaVnuSik0JVAK6N060QSNH5mYWEEWD1-0Z0uULM6CmP_hTWthKl_pNk3fEr7vc4rWE2OpPS5FgslazGCCYNTXDTdL5z8H1

a+b+c+d+e=540°

a=2x b=3x c=4x d=6x e=12x

2x+3x+4x+6x+12x=540

27x=540

x=20 a=2*20=40 b=3*20=60 c=4*20=80 d=6*20=120 e=12*20=240

This image has an empty alt attribute; its file name is gHLF48gtRxr8Exo_SYFW74u9y1SXfUInxWOQFYQ5e1hPBNcz4lZpGCH7sqoP8HmXhDu4FI2ER4IP5eV84eumxZ7gwK6dqUMGEjwmip2GUuPXOytR8i8K-obI5M7KxZOWONdzQ27-

Ուռուցիկ բազմանկյուն ը կանոնավոր է

90n=180(n-2)

90n=180n-360

90n=360

n=4

60n=180(n-2)

60n=180n-360

120n=360

n=3

120n=180(n-2)

120n=180n-360

60n=360

n=6

108n=180( n-2)

108n=180n-360

72n=360

n=5

This image has an empty alt attribute; its file name is 350yrYXI741e4UlXm8V-ej3CEPDRRjQdB8w5EbFSdfnTAFs6CEY4fjKxILFPdfcQGzyuhMACRj4SlKQqQCrMHzDFjJt2lHRj7SqAWiOlSh6X3kxOfLRQT_7byOCT6IlZETX5L7ce

P=8սմ=a+b+c+d

a=x b=x+3մմ c=x+4մմ d=x+5մմ

x+x+3+x+4+x+5=80

4x+12=80

4x=68

x=17մմ a=17մմ

b=17+3=20մմ

c=17+4=21մմ

d=17+5=22մմ

N12 Գտեք քառանկյան կողմերը, եթե նրա պարագիծը 66սմ է,առաջին կողմը երկրորդից մեծ է 8սմ-ով և նույնքանով փոքր է երրորդից,իսկ չորրորդը՝ երեք անգամ մեծ է երկրորդից։

x+x-8+x+8+3(x+8)=66

3x+3x+24=66

6x=42

X=7սմ 7+8=15սմ 15+8=23սմ 7*3=21սմ

N13 Գտեք ABCD. ուռուցիկ քառանկյան A, B ,C և D անկյունները,եթե A = B=C և D 135°

A+B+C+D=360°

A=B=C=X D=135°

3X+135=360°

3X=225

X=75 A=B=C=75°

Проект — ,,Моя Армения — моя страна

Шакинский водопад считается одним из самых живописных водопадов на территории Армении. Находится он в Сюникской области, которая славится своими историческими и природными памятниками. Водопад образуется на реке Шаки, приток Воротана, который с высоты 18 метров впадает в глубокое ущелье. Несмотря на небольшую высоту, Шакинский водопад имеет большую мощность, и грохот воды слышен издалека. С водопадом Шаки связана одна легенда. История рассказывает о красавице Шаке, которая бросилась с обрыва, не желая подчиняться воле завоевателей. Во время падения платье девушки раскрылось на ветру и превратилось в водопад. В честь Шаке, водопад назвали Шаки.  Территория Шакинского водопада была населена древними цивилизациями, которые оставили следы в скальных нишах и гротах. К водопаду ведет извилистая автомобильная дорога, которая обрывается на пол пути. До самого водопада придется дойти пешком по узкой тропинке.

Каскад

«Северный каскад» был запроектирован ещё в генеральном плане 1924 года, разработанном архитектором А. О. Таманяном. Согласно этому проекту, через склоны Канакерских холмов должна была пройти система ступенчатых переходов, водопадов и цветников. Каскад должен был связать центральную и северную части города[1].

В 1960-х годах была сформирована подходящая к подножью каскада улица Таманяна. В верхней части, по оси будущего каскада, был установлен 50-метровый обелиск в честь 50-летия установления советской власти в Армении (архитекторы Дж. Торосян, С. Гюрзадян). 

 Татев

Реверсивная канатная дорога «Крылья Татева» была построена в рамках программы социального инвестирования «Возрождение Татева», инициаторами которой являются Рубен Варданян и Вероника Зонабенд. Официальное открытие канатной дороги состоялось 16-го октября 2010 года. Тогда же канатная дорога «Крылья Татева» была включена в Книгу рекордов Гиннесса, как самая длинная в мире реверсивная канатная дорога, которая движется без остановок. Кстати, рекордная у воздушного пути не только длина — 5752 метров, но и сроки строительства — всего 10 месяцев.

Гарни 

Об этой надписи имеются упоминания у  Мовсеса Хоренаци, который приписывал её, как и перестройку крепости, Трдату III Великому (286—330 г.). Крепость Гарни одно из ярких свидетельств многовековой культуры дохристианского периода Армении. Крепость Гарни начали строить ещё во II веке до нашей эры и продолжали застраивать в течение античной эпохи и частично в средние века. В конечном итоге армянские правители сделали её неприступной. Цитадель защищала жителей от иноземных нашествий более 1000 лет.

Армянские цари очень любили это место — и не только из-за её неприступности, но и по причине хорошего климата — и превратили его в свою летнюю резиденцию. Крепость Гарни находится в 28 км от столицы.

Гандзасар

По армянскому народному преданию, монастырь получил своё название по имени горы, которую местные жители называли Гандзасар, из-за серебряных рудников в ней (по армянски гандз — сокровище, сар — гора): 

Гандзасар впервые упоминается армянским католикосом Ананием Мокаци в середине X века. Новый, известный в настоящее время храм, построен князем Гасан-Джалал Дола «мужем благочестивым, богобоязненным и скромным, армянином по происхождению» на месте старого храма, упоминаемого в X веке, и торжественно освящён 22 июля 1240 года.

Севан 

На севере историко-географической области Армении Сюник. Профессор Гарвардского университета Джеймс Рассел.причисляет Севан к трём крупнейшим озёрам исторической Армении[23]. На берегах озера обнаружены надписи II века до н. э. царя Великой Армении Арташеса I. После признания Ашота I царём Армении около 885 года, византийский патриарх Фотий послал последнему письмо с фрагментом Животворящего Креста. Линн Джонс отмечает, что реликвия хранилась в монастыре, основанном его дочерью Мариам, на острове озера Севан. В 921 армянский царь Ашот II Железный, укрепившись на острове Севана, разбил арабскую армию военачальника Бешира на берегу озера, очистив Армянское царство от иноземных захватчиков. Сражение вошло в историю как Севанская битва. Согласно британскому историку Стивену Рансимену, в XIII веке областью озера Севан владели армянские князья из рода Орбелян.

Хор Вирап 

Монастырь расположен над подземной тюрьмой, в которой, по преданию, армянский царь Трдат III содержал в заточении в течение около 14 лет св. Григория Просветителя до того, как был обращён им в христианство, согласно традиционной дате, около 301 года[2]. Вся Армения была обращена в христианство в 301 году, став таким образом первой страной, принявшей христианство в качестве государственной религии.

Монастырь служил духовным центром Армянской Апостольской церкви, где находилась резиденция Католикоса всех армян.

  1. Армения поражает туриста разнообразием своей национальной кухни. Расскажи об одном национальном блюде Армении. Желательно приготовить данное блюдо, заснять ход готовки и комментирование на русском языке. Поместить в блог.

Женгялов хац- Свежая кинза, Пшеничная мука, Вода, Петрушка, Свекольная ботва, Зеленый лук, Щавель, Зеленый салат, Шпинат

  1. Армения — страна искусных мастеров. Найди в интернете полезную и интересную информацию об одном из армянских мастеров своего дела. Расскажи о нем и его деятельности в своём блоге. Информацию можно дополнить видео и аудио материалом.

Спас — армянский суп, приготовленный на основе разведенного водой мацуна и пшеничной крупы (дзавар). Его едят как горячим, так и холодным, в кафе можно заказать оба варианта. Так как суп без мяса, то отлично подойдет вегетарианцам.

Ованес Туманян родился в семье священника. Согласно родовому преданию, род Туманянов происходит от ветви армянского княжеского нахарарского рода Мамиконянов, правившей в средние века в селе Дсех (Лори).

В 1878—1883 годах получил начальное образование в школе Джелалоглы, а затем перевёлся в школу Нерсесян в Тифлисе (Тбилиси), однако по причине материальных затруднений был вынужден в 1887 году оставить её и поступить на работу в Тифлисский армянский народный суд, а позже — в Армянский издательский союз.

Писать начал с середины 1880-х годов, сотрудничал c армянскими газетами и журналами.

«Սիրել բաց աչքերով» հայոց լեզու

Ես  մի  հեքիաթ  գիտեմ,  որն  ուզում  եմ  քեզ  նվիրել:
Լինում  է,  չի  լինում  մի  փոքրիկ  գյուղում  մի  մարդ  է  լինում:  Նա ջրավաճառ է  լինում:  Այդ  ժամանակներում  ջուրը  ծորակից  չէր  հոսում.  այն  հանում  էին  կամ  ջրհորների  խորքից,  կամ  էլ  վերցնում  էին  խորը  գետից:  Նա,  ով  չէր  ուզում  ինքնուրույն  ջուր  որոնել,  ստիպված  էր  այն  առնել  ջրավաճառի    կավե  մեծ  կուժերից:  Նրանք  շրջում  էին  գյուղից  գյուղ՝    հետները  տանելով  անգին  հեղուկը:


  Մի  ան. ամ,  առավոտյան  կուժերից  մեկը  ճա.  տվեց,  ու  ջուրը  սկսեց  կաթել  ա.բո. ջ  ճանապարհին:  Երբ  ջրավաճառը  հասավ  գյուղ, գնոր.ներն  ամեն  ան.ամվա  պես  տասը  մետաղադրամով  առան  աջ  կուժի  մի.ի  ա.բո.ջ  ջուրը,  և  մ.այն  հինգ  մետաղադրամ  տվեցին  այն  կուժի  ջրին,  որը  լի.ն  էր  կիսով  չափ:
Նոր  կուժ  առնելը  շատ  թանկ  կնստեր  ջրավաճառի  վրա,  այդ  պատճառով  նա  որոշեց  ճանապարհն  անցնել  արագ՝    վնասի  չափը  նվազեցնելու  համար:
Երկու  տարի  շարունակ  տղամարդը  ջուր  էր  տանում  գյուղ  և  ստանում  իր  տասնհինգ  մետաղադրամը:
Մի  անգամ  նա  գիշերն  արթնացավ  կամացուկ  ձայնից:
—  Է՛յ…է՜յ:
— Ո՞վ  կա  այստեղ,-հարցրեց  տղամարդը:
—  Ես  եմ:
Ձայնը  գալիս  էր  ճաքած  կուժից:
— Ինչո՞ւ  դու  ինձ  արթնացրիր  այս  ժամին:
—  Ինձ  թվում  է՝    եթե  ես  քեզ  հետ  խոսեի  օրը  ցերեկով,  վախը  քեզ կխանգարեր  ինձ  հետ  խոսել…Իսկ  ինձ  հարկավոր  է,  որ  դու  ինձ  լսես:
— Ի՞նչ  ես  ուզում:
-Ես  ուզում  եմ քեզնից  ներողությունխնդրել:  Ճաքը,  որից  ջուրը  հոսում  է,  առաջացել  է  ոչ  իմ  մեղքով:  Բայց  ես  գիտեմ,  թե  այն  որքան  է  քեզ  վշտացրել:  Ամեն  օր,  երբ  դու  հոգնած  հասնում  ես  գյուղ  և  իմ  բերածի  դիմաց  ստանում  ես  ուղիղ  կես  գին,  քիչ  է  մնում  ես  պայթեմ    արցունքներից:  Ես գիտեմ,  որ  դու կարող  ես  ինձ  նոր  կուժով  փոխարինել  կամ  էլ  շպրտել,  բայց,  մեկ  է,  դու  ինձ  չես  շպրտում:  Դրա  համար  ես  ուզում  եմ  շնորհակալություն հայտնել  և  մեկ  անգամ  ևս  ներողություն  խնդրել  քեզանից:
—  Զավեշտ  է,  որ  դու  ինձնից  ներողություն  ես  խնդրում,-  քրթմնջաց  ջրավաճառը:  Առավոտ  շուտ  մենք  երկուսով  զբոսանքի  կգնանք:  Ես  ուզում  եմ  քեզ  մի  բան  ցույց  տալ:
Ջրավաճառը  նորից  ընկղմվեց  քնի  մեջ  մինչև  լուսաբաց:  Երբ  հորիզոնին  երևաց  արևը,  նա  վերցրեց  ճաքած  անոթն  ու  ուղղվեց  դեպի  գետը:
-Նայի՛ր,-ասաց  նա  հասնելով  մի  տեղի,  որտեղից  երևում  էր  ամբողջ  քաղաքը:  Ի՞նչ  ես  դու  տեսնում:

—  Քաղաք,-պատասխանեց  անոթը:

—  Էլ  ի՞նչ  ես  տեսնում,-  հարցրեց  տղամարդը:

—  Չգիտեմ…:  Ճանապարհ,-կասկածելով  ասաց  կուժը:

-Ճի՛շտ  է:  Իսկ  հիմա  նայիր  արահետին:  Ի՞նչ  ես  տեսնում:

—  Ես  տեսնում  եմ  չոր  հող  և  քարեր՝  ճանապարհի  աջ  կողմում  ու  ծաղիկների  շարք՝    ձախ  կողմի  վրա,-  ոչ  այնքան  վստահ  ասաց  կուժը՝    չհասկանալով,  թե  ինչ  է  իրենից  ուզում  իր  տերը:

—  Տարիներ  շարունակ  ես  անցել  եմ  այս  ձանձրալի,  անուրախ  ճանապարհով,  ջուր  եմ  տարել  գյուղ  և  երկու  կուժի  ջրի  դիմաց  ստացել  նույն  մետաղադրամները…  Բայց  մի  անգամ  ես  նկատեցի,  որ  քեզ  վրա  ճաք  է  առաջացել,  և  ջուրը  քչանում  է:  Քեզ  նոր  կուժով  փոխարինել  ես  չէի  կարող,  բայց  իմ  գլխում  ուրիշ  գաղափար  ծնվեց.  ես  գնեցի  գույնզգույն  ծաղիկների  սերմեր  և  ցանեցի  դրանք  ճանապարհի  երկու  կողմերում:  Ամեն  անգամ,  երբ  ես  անցնում  էի  այդ  ճանապարհով,  քեզնից  հոսող  ջուրը  ոռոգում  էր  արահետի  ձախ  կողմը:  Այդպես  առաջացավ  այս  գեղեցկությունը:

Ջրավաճառը  դադար  տվեց,  նայեց  իր  հավատարիմ  կուժին  ու  հարցրեց.  «Եվ  դո՞ւ  ես  ինձնից  ներողություն  խնդրում:  Մի՞թե  նշանակություն  ունեն  այն  մի  քանի  ավել  մետաղադրամները,  երբ  քո  շնորհիվ,  քո  ճաքի  շնորհիվ  իմ  ճանապարհը  զարդարում  են  այս  վառվռուն  ծաղիկները՝    ուրախություն  պարգևելով  իմ  աչքերին:  Այդ  ե՛ս  պետք  է  քեզ  շնորհակալություն  հայտնեմ  քո  սքանչելի  ճաքի  համար:

Ես  հուսով  եմ,  ավելի  շուտ՝    համոզված  եմ,  որ  դու  հասկացար,  թե  ինչու  եմ  քեզ  նվիրում  այս    հեքիաթը:

Առաջադրանքներ:

  1. Բացատրի՛ր հեքիաթի վերնագիրը: Նույն վերնագրով գրի՛ր ստեղծագործական աշխատանք, որտեղ արտահայտի՛ր քո մտքերը սիրո, ընկերության, նվիրվածության, հոգատարության մասին:
  2. Պարբերության մեջ կետերի փոխարեն գրիր համապատասխան տառը:Մի  ան. ամ,  առավոտյան  կուժերից  մեկը  ճա.  տվեց,  ու  ջուրը  սկսեց  կաթել  ա. բող.  ճանապար.ին:  Երբ  ջրավաճառը  հասավ  գյուղ, գնոր.ներն  ամեն  ան.ամվա  պես  տասը  մետաղադրամով  առան  ա.  կուժի  միջի  ամբողջ  ջուրը,  և  մ.այն  հինգ  մետաղադրամ  տվեցին  այն  կուժի  ջրին,  որը  լի.ն  էր  կիսով  չափ:

Նվիրել-պարգևել

Հոսել-վազել

Խոր-խորագնա

որոնել-գտնել

Կաթիլ-ցայտ

Ճանապարհը-ուղի

Արագ-շտապ

Խանգարել-խափան

Խնդրել-աղաչել

Արտահայտվել-ասել

Առավոտ-լուսաբաց

Լացել-արտասվել

Կենսագրություն 8 Դաս 1

Մարդու օրգանները: Օրգանների համակարգերը: Օրգանիզմը՝ որպես միասնական ամբողջություն

Օրգանն օրգանիզմի մասն է, որն ունի որոշակի ձեւ, կառուցվածք, տե- ղադրություն եւ կատարում է որոշակի գործառույթ: Օրգաններ են ձեռքը, աչքը, սիրտը, երիկամը եւ այլն: Մարդու օրգանիզմում օրգանները սերտո- րեն փոխկապակցված են եւ կազմում են օրգանների համակարգեր: Օր- գանների համակարգն այն օրգանների խումբն է, որոնք կատարում են ընդհանուր գործառույթ, տեղադրությամբ մոտ են եւ սերտ փոխկապակ- ցության մեջ են: Մարդու օրգանիզմում կան հետեւյալ օրգանների համա- կարգերը` հենաշարժիչ, մարսողական, սիրտ-անոթային, շնչառական, արտազատական, սեռական, նյարդային, իմունային, ծածկող եւ ներզատական:

Ծածկող համակարգի մեջ մտնում են մաշկը եւ լորձաթաղանթները: Մաշկը մարմինը ծածկում է արտաքինից, իսկ լորձաթաղանթները պա- տում են շնչառական ուղիները եւ մարսողական համակարգը ներսից: Դրանք ունեն պաշտպանական նշանակություն:
Հենաշարժիչ համակարգը կազմված է ոսկրերից եւ դրանց ամրացած մկաններից, որոնք համատեղ իրականացնում են մարդու շարժումները (նկ. 1):
Սիրտ-անոթային համակարգը կազմված է սրտից եւ արյունատար անոթներից, որոնք իրականացնում են հյուսվածքների սնուցումն ու գա- զափոխանակությունը (նկ. 2):
Իմունային համակարգը պաշտպանում է օրգանիզմն օտարածին մար- միններից, նյութերից: Այս համակարգը ներառում է կարմիր ոսկրածուծը, ուրցագեղձը, ավշային հանգույցները, փայծաղը (նկ. 3):
Շնչառական համակարգը կազմված է օդատար ուղիներիցքթի խո- ռոչ, քթըմպան, կոկորդ, շնչափող, բրոնխներ, եւ շնչառական օրգաննե- րից թոքեր (նկ. 4): Թոքերն իրականացնում են գազափոխանակությունը օրգանիզմի և միջավայրի միջև:

ՀՅՈՒՍՎԱԾՔ

Նյարդային հյուսվածքը կազմված է նյարդային բջիջներից՝ նեյրոններից, ուղեկից բջիջներից և միջբջջային նյութից։ Նեյրոններն ունեն մարմին և ելուստներ։ Մարմինը կազմված է ցիտոպլազմայից և կորիզից։ Ելուստները լինում են կարճ և ճյուղավորված։ Դրանք կոչվում են դենդրիտներ, որոնք ընկալում են նյարդային գրգիռը և փոխանցում նեյրոնի մարմնին։ Նեյրոններն ունեն նաև երկար (մինչև 1 մ երկարությամբ) ելուստներ, որոնք պատված են միելինային թաղանթով։ Երկար ելուստները կոչվում են աքսոններ, որոնց միջոցով գրգիռը հաղորդում է մեկ նյարդային բջջից մյուսին կամ աշխատող օրգանին։ Նյարդային հյուսվածքում, բացի նեյրոնից, կան նաև ուղեկից բջիջներ, որոնք նեյրոնից փոքր են 3-4 անգամ, կազում են կենտրոնական նյարդային համակարգի 40 %-ը։ Տարիքի մեծացման զուգընթաց ուղեկից բջիջների թիվը ավելանում է, իսկ նեյրոնները ընդհակառակը պակասում են։ Դա պայմանավորված է այն բանով, որ կյանքի ընթացքում նեյրոնների մի մասը մահանում է, իսկ նոր նեյրոններ չեն առաջանում (նյարդային բջիջները չեն բաժանվում)։ Ուղեկից բջիջները կատարում են հենարանային, պաշտպանական և սնուցողական գործառույթներ։

Նյարդային համակարգում ազդակը մի բջջից մյուսին փոխանցվում է հատուկ միջբջջային հպումներով՝ սինապսներով։ Նյարդային հյուսվածքը մտնում է գլխուղեղի,ողնուղեղի, նյարդային հանգույցների կազմության մեջ։

  • Նյարդային հյուսվածք
  • Նեյրոնի կառուցվածքը
  • Հարթ մկանային հյուսվածք
  • Սրտի մկանային հյուսվածք
  • Շարակցական հյուսվածքի տեսակները
  • Ոսկրային հյուսվածք